Projecten

De koffer van Aeneas

De koffer van Aeneas is een multicultureel project op school. Dit project maakte ik samen met mijn medestudente Ine Vantuyne voor school.

 

Korte inhoud:

Via dit project willen we de multiculturele samenleving bij jongeren bespreekbaar maken. Migratie is een erg actueel gebeuren in onze samenleving. Mensen uit andere culturen komen onze cultuur binnen en hebben ook een invloed op onze cultuur. Aan de hand van dit project willen we leerlingen confronteren met de problematiek rond migratie en racisme, willen we hun blik hierop verruimen en hen de positieve kant van migratie laten inzien. Dit doen we aan de hand van drie pijlers: We willen hen laten begrijpen waarom mensen hun land verlaten, we willen hen met een open en onbevooroordeelde blik naar andere culturen laten kijken, en we willen hen laten ervaren hoe het is om in een andere cultuur binnen te komen. 

 

Als rode draad doorheen het project nemen we het verhaal van Aeneas, de Trojaanse krijger die moest vluchten uit Troje, 7 jaar lang rond de wereld zwierf en allerlei tegenslagen te verwerken kreeg, uiteindelijk een nieuwe liefde vond, maar van de goden weer moest vertrekken om het land waar hij recht op had te gaan veroveren. Het stuk land dat later Rome zou worden.

 

Dit verhaal delen we op in 4 verschillende deelprojecten waar we telkens een drietal weken rond werken. Aan het einde komen deze ervaringen dan weer samen in een cultuurmarkt.

Iedere fase start met een algemeen beleefmoment, een gemeenschappelijke ervaring die de leerlingen confronteert met de focus van het deelproject. Vervolgens kunnen de leerlingen kiezen uit drie workshops waar ze het deelproject op een creatieve manier gaan verwerken. Tenslotte krijgen de leerlingen tijd om hun opgedane ervaringen uit te wisselen in hun projectgroep en samen om te zetten in hun stand voor de cultuurmarkt.

 

Startmoment: In het startmoment maken de leerlingen kennis met het verhaal van Aeneas aan de hand van 4 koffers. Iedere klas krijgt een deel van het verhaal, alsook een koffer die ze zelf mogen vormgeven zodat de koffer bij het verhaal past. Deze valiezen worden vervolgens samengezet en tonen leerlingen het volledige verhaal van Aeneas. De koffers blijven als ‘monument’ in de gangen van de school staan.

 

Deel 1: Multiculturaliteit in eigen land.

Link met het verhaal van Aeneas: Troje was de vaste verblijfplaats van Aeneas, de basis van zijn cultuur, het land waar hij opgroeide.

Voor we naar andere culturen gaan kijken, beginnen we dit project in eigen land. We maken een uitstap naar onze eigen hoofdstad waar we gaan kijken op welke manier migratie het straatbeeld heeft beïnvloed. Brussel is een smeltkroes geworden van mensen met een andere culturele achtergrond. De ideale manier om dat te ontdekken doen we door leerlingen te laten kennismaken met verschillende plaatsen in Brussel die er zonder de komst van andere culturen niet zouden zijn. In de voormiddag spelen we dan ook een groot spel ter kennismaking met de hoofdstad. In de namiddag werken we samen met de organisatie ‘scholen zonder racisme’. Zij voorzien in Brussel een interactieve wandeling. De leerlingen kunnen, naargelang interesse, kiezen voor een wandeling door de Afrikaanse of islamitische buurt.

 

 

Deel 2: Vluchten

Link met het verhaal van Aeneas: Aeneas moest zijn land ontvluchten toen de Grieken Troje binnenvielen. Hij moest ergens anders het rijk gaan stichten dat hem toebehoorde.

Tijdens de algemene ervaring werken we samen met ‘lessen in het donker’. We bekijken de film ‘the art of becoming’, een filmische documentaire die het verhaal vertelt over 3 vluchtelingen. Nadien brengen we de leerlingen in contact met een vluchteling. Gedurende een half uur kunnen de leerlingen vragen stellen. Tijdens het gesprek neemt een leerkracht de rol van moderator op zich.

Na deze ervaring kiezen de leerlingen voor één van volgende workshops:

• De workshop woord (hoekenwerk rond tekstsoorten)

• De workshop theater / beeld (schimmenspel)

• De workshop beeld (assemblage met wegwerpmaterialen)

 

Deel 3: Kennismaken met andere culturen

Link met het verhaal van Aeneas: Jarenlang zwierf Aeneas om de wereld en meerde aan bij verschillende landen. Hier maakte hij kennis met verschillende culturen. De goden maakten hem echter telkens weer duidelijk dat hij niet op deze plaatsen thuishoorde.

Dit deelproject starten we met een waar volksfeest. We laten de leerlingen kennismaken met de eerste laag van de Griekse cultuur: de voor de hand liggende kenmerken van de cultuur, de zaken waar leerlingen het eerst aan denken als ze aan ‘Griekenland denken’. Dit verwerken we in vier cultuurkraampjes die ieder een eigen ervaring aanbieden.

Vervolgens kunnen de leerlingen opnieuw kiezen tussen volgende workshops:

• De workshop media (een eigen kookprogramma maken)

• De workshop theater (afspreekspel vanuit Griekse vazen)

• De workshop muziek (mixen van moderne en Griekse muziek)

 

Deel 4: Integreren

Link met het verhaal van Aeneas: Na jaren van omzwerving, komt Aeneas in Lateum terecht, waar hij beschouwd wordt als een indringer, een vreemd volk. Maar dat vreemde volk zou volgens een legende erg machtig worden. Aeneas wordt uitgehuwelijkt aan de dochter van de heersende koning. Maar doordat de moeder haar dochter eigenlijk al aan een ander had uitgehuwelijkt, breekt er oorlog uit.

Het laatste deelproject start met het spel ‘rafa rafa’ van centrum informatieve spelen. Dit is een spel waarbij leerlingen zelf opgedeeld worden in twee fictieve culturen met hun eigen handelingen. Ze ondervinden aan de lijve hoe moeilijk het is om in de andere cultuur te kunnen meedoen, hoe racisme kan ontstaan, wat dus het verschil is tussen een cultuur bekijken (eerste laag), en in een andere cultuur integreren (tweede laag). Dit laatste gaat namelijk veel dieper. Een cultuur beperkt zich niet alleen tot wat je ziet, maar zit hem ook in handelingen, in manieren van omgaan met elkaar, in regels en afspraken…

Vervolgens kiezen de leerlingen voor één van volgende workshops:

• De workshop woord / theater (actualiteit en maskerspel)

• De workhop dans (danspartituren vanuit Griekse vazen)

• De workshop beeld (opbouwen van een cultuurstand)

 

Om af te sluiten organiseren we een cultuurmarkt op school. Hierbij bouwen de leerlingen per projectgroep een eigen cultuurstand op die als bedoeling heeft de bezoekers te laten genieten van de sfeer van een bepaald land, en hen informatie mee te geven. De leerlingen organiseren ook eigen kleine workshops aan hun stand. Aan de hand van beleefkaarten zijn leerlingen ook verplicht enkele workshops van anderen mee te volgen, en meer te weten te komen over de andere gepresenteerde culturen.

 

Tenslotte evalueren we samen met de leerlingen het project. Dit doen we op twee manieren. Enerzijds willen we feedback krijgen over de inhoud van het project, hoe de leerlingen de organisatie en de verschillende workshops ervaren hebben. Anderzijds willen we ook de leerlingen de kans geven om te reflecteren over zichzelf, over hoe zij in groep kunnen samenwerken.